Valentine de Gilman
jonkvrouw van Ranst
Voor Open Monumentendag 2018 puzzelde ik het verhaal van Valentine de Gilman samen en bracht haar verhaal in de kapel van het Hof. Valentines keuzes zorgden ervoor dat het kasteel van Ranst een huis werd voor iedereen: Hof Zevenbergen.
Valentine... Geen naam past mooier bij de vrouw die de moed had haar hart te volgen in het woelige tijdsgewricht begin twintigste eeuw: een tijd waarin de oude waarden letterlijk en figuurlijk verbrijzelden onder druk van 'den nieuwen tijd'.
Fragment:
Valentine en 'hare schilder'... Ze liggen samen in het park naar het lichtspel van de bomen te kijken. Ze zou hem honderdduizend dingen willen vragen mocht de zon niet zo heerlijk schijnen. "Jos, je weet toch dat mijn vader het gaat afkeuren, van ons? Waar zullen we wonen Jos? Is dat wel gezellig, een huis?" Maar op de weg klinkt wild hoefgetrappel. Het zijn de drie musketiers: Edmond, Stanislas en Gaston die inmiddels 21, 19 en 17 zijn. "Je broers!" port Jozef.
"Ze gaan de pacht ophalen." zegt Valentine.
"Met hun drieën samen? En in galop?" merkt Jozef kritisch op.
Valentines hart krimpt ineen en in haar ogen wellen tranen op: Waarom moet een vrouw zo'n hoge prijs betalen voor het volgen van haar hart, terwijl een man zich niet eens hoeft te verantwoorden voor wat hij doet met zijn 'cornichon'?
Valentine buigt zich over Jos heen, kust zijn oor, zijn hals, zijn kin. "Vrij met mij!" fluistert ze in zijn oor, terwijl ze haar tranen terugvecht. En Jos, die pas dan goed en wel beseft dat hij een hele vrouw; een volledige vrouw met al haar schoonheid en schaduwen veroverd heeft; kust één voor één haar tranen weg, die kristallen van liefde die hun eigen lied zingen van te veel, te weinig, te laat, niet eerlijk. En niet veel later stijgt boven het Zevenbergenbos het gezang uit van een zeer bijzonder - nooit eerder te boek gesteld - vogelpaar, terwijl in de hooischuur en het weiland verderop, de gedempte pijnkreten van de boerendochters verdwijnen in de stilte.
Het is pachtdag in Ranst.
Die avond zal Valentine het vertellen aan haar vader.
Gazet van Antwerpen, 22/02/20; door K. Matthijsen
"Verhalenvertelster Evi Rosiers van ZinDerDing bracht vorig jaar op de Open Monumentendag de laatste jonkvrouw van het kasteel van Ranst prachtig opnieuw tot leven. "Ze had een innige band met haar huispersoneel. Valentine was in zekere zin ook wereldvreemd", vertelt Evi. "Ze is zelfs voor de vrederechter in Zandhoven moeten verschijnen omdat ze zonder autoverzekering rondreed. Ze wist niet dat dat nodig was. De industriële revolutie is wat later doorgedrongen tot het kasteel. Alle broers van Valentine bleven vrijgezel, maar de boeren van Ranst moesten hun dochters wel naar de zolder sturen als de zonen van de baron de pacht kwamen ophalen."